De kleine man met grote roem
Zijn leven begon in Zandvoort, zijn roem reikte tot aan Buckingham Palace, en zijn einde was schokkend—letterlijk. De dwerg Simon Paap was in de 19e eeuw een bezienswaardigheid op markten en koninklijke hoven, maar zijn tragische lot en de bizarre nasleep daarvan maken zijn verhaal nog opmerkelijker.
Een bijzonder portret uit 1824
Afgelopen zomer kocht ik op een veiling een gegraveerd portret van Paap. Een pijp in de ene hand, een hoge hoed in de andere—zo kijkt hij ons aan vanaf het portret. Het werd gepubliceerd in Fifty Wonderful Portraits (1824), een zeldzame verzameling portretten gegraveerd door Robert Cooper.
Van Zandvoort naar Buckingham Palace
Paap werd geboren in Zandvoort. Na zijn vierde stopte hij met groeien en bereikte een hoogte van slechts 76 cm (Wikipedia geeft hem nog 8 centimeter extra). Volgens tijdgenoten was hij knap en goed geproportioneerd, hoewel zijn hoofd in verhouding vrij groot was.
Hij exposeerde zichzelf op markten en kermissen in Nederland en bereikte al snel een zekere bekendheid. In 1809 werd hij ontvangen door Lodewijk Napoleon, koning van Holland. Na de nederlaag van de Fransen in 1814 trad hij op voor Wilhelmina van Pruisen.
Dit baande de weg voor internationale roem: het jaar daarop stak Paap het Engelse Kanaal over en bezocht hij Buckingham Palace, Covent Garden Theatre, en Nottingham. Hij bezocht de Britse eilanden nog twee keer, in 1815 en 1818.
Tragische dood
Terug in Nederland nam zijn roem echter langzaam af en uiteindelijk kwam hij in 1828 tragisch aan zijn einde. Op een kermis in Dendermonde (België) gooiden bezoekers hem in de lucht maar waren te dronken om hem op te vangen: Paap viel te pletter op de keien. Dodelijk gewond stierf hij diezelfde dag; hij werd begraven in de hervormde kerk van Zandvoort.
Het verdwenen lijk
Enkele jaren later deed echter een hardnekkig gerucht de ronde: in het graf zou een ander lichaam zijn begraven. Toen uiteindelijk Paaps graf werd geopend, bleken de geruchten waar: zijn lichaam was vervangen door dat van een zesjarige. Het skelet van Paap bleek in een privécollectie van anatomische preparaten terechtgekomen te zijn. Het werd uiteindelijk op een veiling verkocht; de huidige verblijfplaats van de stoffelijke resten van Paap is onbekend.
Paap in literatuur en media
Simon Paap wordt uitgebreid behandeld in het bekende werk Giants and Dwarfs (1868) van Edward Wood. Ook Bert Sliggers heeft uiteraard aandacht aan hem besteed in De tentoongestelde mens (1993) en in februari van dit jaar zond NH Nieuws een interessante reportage uit over Paap.
Comments